U kon het vermoedelijk al lezen in de krant: de ministerraad heeft een ontwerpwet goedgekeurd die de modernisering en een vereenvoudiging van de verwerking van de periodieke btw-aangiften beoogt, in het bijzonder wanneer de belastingplichtigen in gebreke blijven om die aangiften in te dienen. Het ontwerp gaat evenwel een stuk verder dan dat en omvat een volledig nieuwe backoffice waarbij de rekening-courant verdwijnt en de modaliteiten voor de teruggaaf en de betaling van btw grondig wijzigen.

Wat verandert er?

Stengere aanpak bij niet indienen van BTW aangiften

Belastingplichtigen die hun BTW aangifte niet of laattijdig indienen, krijgen vanaf 2024 een voorstel van vervangende aangifte, waarbij de fiscus zich zal baseren op het hoogste bedrag van de betaalpositie in de afgelopen twaalf maanden (met een minimum van 2.100 euro). De nieuwe procedure moet de belastingplichtigen dus vooral aanzetten om hun periodieke aangiften altijd in te dienen met het oog op een betere inning van de btw-schulden.

De rekening courant verdwijnt volledig

Je kreeg geen papieren overzicht van uw rekening courant meer. Je kon deze wel nog via de Myminfin applicatie bekijken. Maar nu wordt deze rekening courant,  die dient voor het beheer van betalingen en teruggaven en de schulden en tegoeden, afgeschaft.

De bedoeling van de wetgever is om de correcte toepassing van de regels  zoveel mogelijk te stimuleren. Dit niet alleen via faciliterende maatregelen en stimuli, maar ook via dwangmaatregelen (administratieve boetes, belastingverhogingen, etc.).

De rekening-courant zal worden vervangen door een nieuw, flexibeler instrument, de zogenaamde provisierekening BTW.

Elke belastingplichtige zal voortaan via zijn account op de applicatie ‘My Minfin’ zijn tegoed ‘op eenvoudige wijze’ volledig of gedeeltelijk kunnen terugvragen. De bedragen op deze rekening kunnen ook worden gebruikt om provisies aan te leggen voor toekomstige schulden. De specifieke modaliteiten van deze provisierekening zijn nog niet bekend.

Met het verdwijnen van de rekening-courant verdwijnt ook de zogenaamde bijzondere rekening die opgemaakt wordt wanneer btw-aangiftes niet (tijdig) worden ingediend en/of bij niet-betaling van btw-schulden. Het niet-indienen van btw-aangiftes zal voortaan automatisch worden gesanctioneerd (zie verder).

Ook een nieuwe teruggaafprocedure

In tegenstelling tot de huidige procedure zal de teruggaaf via de btw-aangifte enkel betrekking hebben op de lopende aangifteperiode. Opgebouwde tegoeden uit eerdere aangifteperiodes zullen via een aparte procedure moeten worden teruggevraagd. Zo zal de belastingplichtige via zijn account in de applicatie ‘My Minfin’ kunnen verzoeken om teruggaaf van een deel of het geheel van het op zijn Provisierekening btw geboekte tegoed. Deze nieuwe regeling zal nog moeten uitgewerkt worden door een nieuw koninklijk besluit.

Om in aanmerking te komen voor teruggaaf van zijn btw-tegoed, moet de belastingplichtige voortaan al zijn periodieke btw-aangiften van de afgelopen zes maanden tijdig hebben ingediend en moet het btw-krediet minstens 50 euro bedragen. Maandaangevers zullen standaard hun btw-tegoed maandelijks kunnen terugvragen.

De nieuwe procedure zou het voor de belastingplichtigen die hun aangiften tijdig indienen moeten toelaten om sneller hun btw-tegoeden terug te krijgen. Het overschot zal normaal gezien worden terugbetaald binnen een termijn van ten hoogste drie maanden na het aangiftetijdvak van de aangifte waarin om teruggaaf is verzocht. Deze maximumtermijn van drie maanden kan worden ingekort. Het is de bedoeling deze termijn te verkorten tot twee maanden voor belastingplichtigen die periodieke maandaangiften indienen.

In het kader van de behandeling van verzoeken om teruggaaf van het btw-krediet dat voortvloeit uit de periodieke btw-aangifte, vormt het uitblijven van een afdoend antwoord op het verzoek om inlichtingen van de administraties voortaan ook een grond om het btw-krediet in te houden.

Nieuwe aangiftetermijn – Einde van vakantieregime?

De termijn voor de indiening van kwartaalaangiftes wordt verlengd met vijf dagen (d.w.z. 25ste van elke maand). Voor maandaangevers blijft evenwel de indieningstermijn ongewijzigd. De huidige administratieve toleranties, waarbij boetes niet worden opgelegd bij een laattijdige indiening, gaan naar verluidt op de schop.

Wettelijke verankering antwoordtermijn

De termijn waarbinnen de belastingplichtige moet antwoorden op een vraag om inlichtingen van de fiscus wordt in de btw-wegving ingeschreven. Er zal voortaan een termijn van één maand gelden, die in bepaalde gevallen kan ingekort worden tot tien dagen (bv. wanneer de rechten van de Schatkist in het gedrang komen of de vraag kadert in een teruggaafcontrole) of omwille van wettige redenen worden verlengd. De soepele houding die we vandaag de dag kennen zal met andere woorden worden verlaten. Deze antwoordtermijn van één maand wordt op dezelfde manier berekend als de antwoordtermijn inzake inkomstenbelastingen.

Betaling via domiciliëring mogelijk

Tot slot zal het in de toekomst mogelijk worden om btw-schulden via domiciliëring te betalen.

Vanaf wanneer gaat dit alles in?

De maatregelen zouden moeten ingaan vanaf 2024.

Gelet op de aanzienlijke IT-ontwikkelingen die de hervormingen met zich meebrengen, kan niet met absolute zekerheid worden gegarandeerd dat de nodige technische infrastructuur klaar zal zijn. Daarom wordt voorzien dat een latere datum van inwerkingtreding nog kan worden vastgesteld. Een dergelijk uitstel zal echter slechts mogelijk zijn voor een beperkte periode, met name maximaal twaalf maanden, of dus uiterlijk tot 1 januari 2025. Het is dus nog niet voor direct…